ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ ΤΥΠΟ

ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑ ΕΝ ΕΤΗ 2009

3 Φεβρουαρίου, 2009

Είναι πραγματικά αξιοπερίεργο και θλιβερό στην Κύπρο του 21^ου αιώνα να χρειάζεται κάποιος να γράφει επιστολές για να υπερασπιστεί τα αυτονόητα: την ελευθερία της έκφρασης, το δικαίωμα του καλλιτέχνη (και πολίτη) να θέσει ερωτήματα αναφορικά με τη στάση μας απέναντι στον Άνθρωπο και την Ιδέα, χωρίς να κατηγορείται για εθνομηδενισμό. Οφείλουμε όμως να προστατεύσουμε τη δράση μας, καθώς και αυτούς που μας υποστηρίζουν από απαράδεκτες ενέργειες που γίνονται εφικτές μέσα από τη δημοσιογραφική ή πολιτική ιδιότητα συγκεκριμένων ατόμων. Ευελπιστούμε ακόμα να θυμίσουμε ότι η πνευματική ελευθερία δεν είναι μόνο ατομική αξία, αλλά και Ευρωπαϊκή και δεν είναι θεμιτό να είμαστε επιλεκτικοί.

Η ομάδα Rooftop Theatre έχει ενεργή καλλιτεχνική δράση εδώ και τέσσερα χρόνια και έχει συμμετάσχει σε κοινωνικό διάλογο με τέσσερις παραγωγές, την ανάγνωση έργων, τη συμμετοχή σε Φεστιβάλ, ακαδημαϊκή δράση και άλλα. Η ομάδα δεν έχει πολιτικό χρώμα αλλά διαμορφώνει δική της φιλοσοφία που προσδιορίζει το θέατρο ως κοινωνικό εργαλείο και όπως όλοι οι σοβαροί καλλιτέχνες βλέπουμε μπροστά και επιθυμούμε να σχολιάσουμε το τώρα χωρίς φανατισμό αλλά με σεβασμό.

Το Intercultural Centre of Cyprus (ICC) σε συνεργασία με το Rooftop Theatre Group υπέβαλε το Μάιο 2007 αίτηση στη UNDP-ACT (Πρόγραμμα Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών) για πρόγραμμα με τίτλο VOICING AND STAGING THE EXPERIENCE. Η δράση της UNDP-ACT είχε ήδη εγκριθεί από το Γραφείο Προγραμματισμού και οι περιλήψεις όλων των προγραμμάτων που έλαβαν χρηματοδότηση το 2007 βρίσκονται στην ιστοσελίδα www.undp-act.org. Το εγχείρημα είχε διάρκεια 15 μηνών (Σεπτέμβριο 2007-Δεκέμβριο 2008), συμπεριελάμβαναν εργαστήρια για έφηβους, και μέσα από τις ιστορίες των εργαστηρίων δημιουργήθηκε το θεατρικό έργο με τίτλο Performing the Experience. Η παράσταση παρουσιάστηκε σε τακτικές παραστάσεις στο Πολιτιστικό Ίδρυμα Άρτος και σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία σε όλη την Κύπρο. Συγχρόνως, το θεατρικό έργο εκδόθηκε σε τρίγλωσση έκδοση (Ελληνικά, Τούρκικα, Αγγλικά).

Στα μέσα Δεκεμβρίου 2008, άρχισαν να γίνονται για μας (χωρίς εμάς) ανυπόγραφα αφιερώματα στην εφημερίδα Ποντίκι, συζητήσεις σε ραδιοφωνικές εκπομπές και αναφορές σε κύκλους της Βουλής. Λέχθηκαν από ραδιόφωνο, τύπο και τηλεόραση άπειρες ανακρίβειες. Θα θίξουμε μόνο τις πιο επονείδιστες:

• Η χρηματοδότηση που πήραμε ήταν παράνομη αφού η USAID είναι παράνομη οργάνωση. Η απάντηση δόθηκε ήδη στον τύπο, αλλά επαναλαμβάνουμε ότι η USAID χρηματοδοτεί αναπτυξιακά έργα και προγράμματα στην Κύπρο από το 1974, με τη συγκατάθεση της επίσημης κυβέρνησης. Οι ανακοινώσεις για τις χρηματοδοτήσεις της UNDP/USAID γίνονται δημόσια στον τύπο και δεν αποτελούν σκευωρία. Η επίσημη τελική έγκριση προήλθε από το Γραφείο Προγραμματισμού τον Μάιο 2007, επί διακυβέρνησης Τάσσου Παπαδόπουλου.
• Ξεγελάσαμε το Υπουργείο Παιδείας για να παρουσιαστεί η παράσταση στα σχολεία. Σε γραπτή επικοινωνία με το Υπουργείο Παιδείας (επιστολή με ημερομηνία 8 Σεπτεμβρίου, 2008) αιτηθήκαμε άδειας να παρουσιάσουμε την παράσταση στα σχολεία. Λάβαμε απαντητική επιστολή (2 Οκτωβρίου, 2008) παραπέμποντας μας στα ίδια τα σχολεία. Οι σχολικές παραστάσεις και συζητήσεις που προγραμματίστηκαν μετά την δική μας επικοινωνία με τα σχολεία κύλησαν ομαλά, με μοναδική εξαίρεση την αντίδραση καθηγήτριας στο Ριζοκάρπασο, όπου μπροστά στα έκπληκτα μάτια των μαθητών, μας κατηγόρησε για ανθελληνισμό και ισοπέδωση των ιδεωδών του έθνους.
• Το έργο διαστρεβλώνει ιστορικά γεγονότα. Το έργο δεν αναφέρεται σε κανένα ιστορικό γεγονός.
• Αναφέρθηκε από τη Διευθύντρια Μέσης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού ότι το έργο δεν είναι κατάλληλο για τους μαθητές αφού υπάρχουν μέσα εκφράσεις όπως «χέστηκα για την ιστορία». Στο κείμενο δεν υπάρχει τέτοια πρόταση. Το κείμενο της παράστασης βρίσκεται σε πολλά γραφεία στο Υπουργείο, μπορεί να το προμηθευθεί και να το διαβάσει.

Σε μια κοινωνία και ένα εκπαιδευτικό σύστημα που μαστίζεται από τη βία, το ρατσισμό, τις εξαρτήσεις και το δογματισμό είναι στενάχωρο που ορισμένα μέλη του κοινοβουλίου και του τύπου ασχολούνται με τέτοιο πάθος με μια θεατρική παράσταση. Γιατί έχουμε πλήρη επίγνωση ότι ο σάλος που δημιουργήθηκε δεν έχει σχέση με το Rooftop Theatre Group, ούτε βέβαια με το έργο, αλλά με την περίφημη περιρρέουσα ατμόσφαιρα: κονδύλια για την Παιδεία, βιβλία ιστορίας, εκπαιδευτικοί στόχοι της χρονιάς, εγκύκλιοι Υπουργού Παιδείας και τα λοιπά.

Εν κατακλείδι: το κύριο σχόλιο των εκατοντάδων ατόμων που ΕΙΔΑΝ την παράσταση ήταν ότι δεν επιχειρούσε να είναι διδακτική αλλά να εγείρει ερωτήματα με οικουμενική αξία που τροφοδοτούν την εκπαιδευτική διαδικασία ενός έφηβου αλλά και λειτουργούν ως αφύπνιση για τους ενήλικες. Το κείμενο της παράστασης βρίσκεται στην ιστοσελίδα www.rooftoptheatregroup.org.

Rooftop Theatre Group

Και μερικά σχόλια:
Όπως γίνεται φανερό από τα πιο πάνω οι «ηθικοί» πνευματικοί πατέρες,οι εκτιμητές της ορθότητας,οι θεματοφύλακες της αλήθειας ενοχλήθηκαν ή/και ταράχτηκαν από μια θεατρική παράσταση η οποία προσπαθούσε να φέρει στο προσκήνιο κάποια από τα μείζονα και πιο ουσιαστικά ζητήματα που θα έπρεπε να απασχολούν τον άνθρωπο σαν ιστορικό υποκείμενο.
Όπως φαίνεται προσεγγίσεις οι οποίες θέτουν σε αμφισβήτηση πατροπαράδοτες αξίες-πατρίδες,θρησκείες,οικογένειες-απλά και μόνο για να τις επαναπροσδιορίσουν και τελικά να τις τοποθετήσουν στις σωστές τους βάσεις γίνονται κόκκινο πανί στα μάτια μερικών.
Μια ματιά να ρίξουμε όμως σ 'αυτούς τους «ταύρους»,σ αυτούς τους τραγικούς σαλτιμπάγκους που θεωρούν πως μπορούν να αφορίζουν και να οριοθετούν κατά το δοκούν θα δούμε πως δεν είναι τίποτ' άλλο παρά ακροδεξιά απολιθώματα,εθνικιστικοί χαμαιλέοντες οι οποίοι αυτόκλητα έθεσαν τους εαυτούς προστάτες της κοινωνικής συνοχής και τάξης εξυπηρετώντας τα αρρωστημένα τους ιδεολογήματα.
Σε μια κοινωνία που πραγματικά αιμορραγεί από παντού-κοινωνικές σχέσεις εκμετάλλευσης οξύνονται,έλλειψη ιστορικής συνείδησης,έλλειψη παιδείας με την ευρεία έννοια του όρου-ήρθαν αυτοί,σαν το κερασάκι σε μια τούρτα που τα κύρια στοιχεία της είναι τα σκατά, να μας «σώσουν» λογοκρίνοντας (προσπαθώντας έστω) την παράσταση.
Είναι βαθιά νυχτωμένοι αν πιστέψουν ότι, έστω και γι' ένα δευτερόλεπτο, μπορεί ο λόγος τους να ακουμπήσει,όπως θα μπορούσε ενδεχομένως κάποτε να κάνει, με την ίδια ευκολία τα μυαλά μας.
Και επειδή απελευθέρωση από την βία των λόγων τους νομοτελειακά οδηγεί σε μια άλλη μορφή βίας,την βία μιας σύγκρουσης που πηγάζει ακριβώς από την αμφισβήτηση και την προσπάθεια για επαναξιολόγηση και ανατροπή του υπάρχοντος κοινωνικού νεοφιλελεύθερου/πατριδολάγνου περιβάλλοντος, έτσι πολύ απλά όλοι εμείς θα συγκρουστούμε μαζί τους εκεί που πραγματικά τους τρομάζει.
Στις συνειδήσεις και στον τρόπο που τελικά αυτές χτίζονται ή δεν χτίζονται...

Είχα διαβάσει πριν λίγες μέρες κάτι για τον Τσέχοφ ο οποίος είχε γράψει κάποτε πως το θέατρο δεν είναι τέχνη αλλά μορφή αγώνα για μια πιο δίκαιη κοινωνία.

Δεν θα μπορούσα να μην συμφωνήσω πλήρως!!